2medecins travaillent Small

Kennisoverdracht bij de behandeling van valincidenten

14 jun. 2022

Ondanks het bestaan van richtsnoeren voor de behandeling van valincidenten blijft de toepassing ervan in het veld ingewikkeld. Het gaat er altijd om de literatuur met de praktijk te vergelijken.

De geriatrische patiënt maakt deel uit van een complex systeem: de zorgomgeving.

De geneeskunde is een gebied waar de kennis voortdurend evolueert. Instellingen voor gezondheidszorg zijn nog steeds verkokerde professionele omgevingen, waar taken en vaardigheden sterk gesegmenteerd zijn.

Men zegt dat verpleging een beroep van het hart is. De patiënt zal immers ook te maken krijgen met de verzorger als persoon, met zijn of haar beperkingen en voorstellingen.

Dit artikel biedt stof tot nadenken om onze plaats als verzorger in het ziekenhuissysteem beter te kunnen inschatten. Om de kwaliteit van de zorg te verbeteren, is het belangrijk de zorg voor geriatrische patiënten soepeler te laten verlopen.

Welk theoretisch kader voor de overdracht van vaardigheden?

PARHIS (Promoting Action on Research Implementation in Health Services) is een conceptueel kader waarmee kennisoverdracht in de context van valpreventie kan worden aangepakt.


PARHIS stelt 3 actielijnen inzake kennisoverdracht voor.
Ten eerste, de aard van de kennis. Ten tweede de context waarin de kennisoverdracht moet plaatsvinden. Tenslotte de agent die de vector is van deze kennis.

1. De aard van de kennis

De over te dragen kennis moet noodzakelijkerwijs uit verschillende bronnen afkomstig zijn, rekening houdend met de ervaring van de verzorgers. Wij zorgen voor mensen, dus we moeten gebruik maken van een breed scala aan kennis om aan de behoeften van elke patiënt te voldoen.


Er is medische kennis, de evolutie van zorgtechnieken en technologieën, en psychologische kennis. Ze hebben allemaal een andere snelheid.

De ervaring van de verzorger zal deze kennis filteren en hij zal uiteindelijk slechts dat deel behouden dat hij relevant acht voor zijn denken en zijn praktijk (Gabbay et al., 2003). Kennis zal daarom onvermijdelijk worden getransformeerd voordat zij wordt gebruikt voor de behoeften van de organisatie.

Elk stukje kennis is slechts een deel van waar we mee moeten werken. Ze hebben allemaal hun eigen evolutie en in de loop van een carrière kan die drastisch veranderen. Zo besteedt de verzorger zijn of haar leven aan het verzamelen, integreren en aanpassen aan de evolutie van kennis.

2. De algemene context

We zullen niet weten wat we met de omvang van onze kennis moeten doen als we geen rekening houden met de context van de instelling waarin de verzorgers werken.


Het is dus aan de instelling om deze kennis om te zetten in zorgvaardigheden.

Ten eerste is de analyse van de algemene context essentieel voor elke verandering. Wie is verantwoordelijk voor de overdracht van vaardigheden? Wat zijn de middelen?

Ten tweede moet de cultuur van de instelling in kaart worden gebracht. Wat zijn de waarden? Bevordert de instelling onderzoek en ondersteunt zij de wens van haar personeel om te veranderen?

Ten slotte, hoe evalueren we onze vooruitgang? Hoe kijken we terug op onze inspanningen om te veranderen?


3. De facilitator van de kennisoverdracht

Kennisoverdracht vereist de tussenkomst van mensen die de kennis van elk lid of specialist van het zorgteam kunnen koppelen.


Met zijn of haar communicatie- en leiderschapsvaardigheden zal hij of zij de sterke punten en de faciliterende en beperkende elementen van de instelling kunnen beoordelen.


Wat voor soort kennisoverdrachtstrategie moet worden gevolgd?

In de literatuur worden twee hoofdtypen strategieën onderscheiden: passieve en actieve strategieën voor kennisoverdracht.

De eerste bestaan uit de productie van documenten ter ondersteuning van de kennis, zoals affiches, het ter beschikking stellen van sillabi, enz. Zij zijn ontoereikend, maar maken de overdracht van informatie mogelijk en vereisen geen grote organisatorische veranderingen.

Deze laatste vereisen meer betrokkenheid, maar zijn ook veel effectiever. Deze omvatten bijvoorbeeld vroegtijdig overleg met verzorgers en workshops in kleine groepen.

Hoe kan ISA kennisoverdracht ondersteunen?

Naast de toegevoegde waarde van valdetectie ondersteunt ISA de kwaliteitsaanpak van de instelling. Bij de Chwapi bijvoorbeeld is het ISA-systeem volledig geïntegreerd in een strategie voor kennisoverdracht.

Hoe CHWAPI de kennisoverdracht met ISA beheert

Patrick Dewaele, verpleegkundige bij CHWAPI, heeft het nodige gedaan om dichter bij zijn teams te komen. In 2021, wanneer de Covid-periode iets minder restrictief is, zullen werkgroepen in die zin worden georganiseerd.

Concreet is het de bedoeling om de vastgelegde opnames voor de valdetectie met het verplegend personeel en andere zorgverleners te bekijken om hun mening over deze gebeurtenissen te weten te komen.

Dit is een gelegenheid om na te gaan wat de CHWAPI beter kan doen met betrekking tot de patiëntenzorg, maar ook om de verzorgers de gelegenheid te geven uit te leggen waarom de val plaatsvond.

Heeft het te maken met patiënten die niet luisteren naar aanbevelingen van het personeel? Zijn de valpartijen gerelateerd aan nachtkastjes met defecte remmen? In dit geval is het niet langer de verpleegkundige die in twijfel moet worden getrokken, maar de structuur of afdeling die de nachtkastjes koopt, of de stoelen die geen armleuningen hebben, enz.

Hierbij zal het automatisch door ISA bijgehouden valregister een waardevolle hulp zijn.

Meer informatie in onze academie

Verbeter het welzijn van uw patiënten, hun familie en uw zorgverleners.

Book a demo